"Just to be that loose and free..." / WERK

YOU GOTTA LOOK SHARK !

Kerkstoel in eik, Amerikaanse es, rozenhout, cocobolo, beuk

Onderstaand meubel is het resultaat van een vrije associatie oefening.

Maak jouw eigen website met JouwWeb

www.gkb-furniture.com

Garry Knox Bennett is de grote en bebaarde iconoclast van het Amerikaanse studio furniture. Bevrijd van de conventies wat betreft materialen en technieken blijft hij mij verbazen met zijn eigenzinnige meubelcollectie. Altijd imposant en exuberant. Een antidotum voor het ingetogen perfectionisme van James Krenov.

Met Garry Bennett betreden we de Bay Area in Oakland Californië. Garry zijn imposante verschijning van twee meten straalt het zonnige californische optimisme van " Let's give it a shot" uit. Bennett kreeg in begin jaren zestig een artistieke vorming in de schilder- en beeldhouwkunst aan het California College of Arts and Crafts. Daarna verdiende hij - surfend op de hippiegolf - flink wat geld door het maken van roach clips, buttons, peace signs clips en juwelen. Vanaf de jaren zeventig komen daar lampen en klokken bij. Voor die klokken begint hij behuizingen in hout te maken en al vlug leert hij hout kennen als een medium waarin je vrij vlug grote objecten kan maken. Eind jaren zeventig beschouwt hij zichzelf als gevestigde meubelmaker.

De werkwijze van Garry Bennett - die vanaf het begin ongewijzigd vastligt - vind ik enorm inspirerend en fascinerend. Hij werkt vanuit een haast ononderbroken stroom van ideeën ( 's nachts droomt hij de vormen waarmee hij de volgende morgen aan de slag gaat). Bennett's scheppende geest is te ongeduldig om uitgebreide werktekeningen of schetsen te maken. Hij werkt direct op en met het materiaal. Meestal start hij met één element of vanuit één vorm en begint daar componenten aan toe te voegen of weg te nemen, dingen uit te vergroten of te miniaturiseren net zolang tot er een balans en evenwicht ontstaat. Het lijkt op een heuse compositietechniek want hij maakt graag reeksen waarin hij de individuele werken kan variëren en moduleren door op andere manieren terug te komen op bepaalde ideeën of door de spelen met de verschillende componenten. Sommige motieven duiken jaren later terug op in andere meubels. in de stroom van creativiteit gaat er niets verloren.

Een andere aspect van zijn werkwijze is zijn democratische ingesteldheid tegenover de materialen waarmee hij werkt. Alle materialen mogen zonder onderscheid en zonder hiërarchische volgorde meedoen. In tegenstelling tot puristen zoals Krenov ( die metalen schaven of metalen beslag al doodzonde vond) werkt Bennett vanuit mixed media : metaal- liefst aluminium- wordt samen en gelijkwaardig met het hout verwerkt, formica en cocobolo worden broederlijk bij elkaar gezet, ColorCore plaat en beschilderde pvc buizen kunnen onderdeel worden van een exclusief meubelstuk. Regelmatig brengt hij een handgeschilderde toets ,arabeske of calligrafisch patroon aan. En dat kan zelfs op de bodem van een schuif zijn.

Deze altijd zeer subtiele en uitgebalanceerde mix van kleuren en texturen maakt dat de meubels van Garry Bennett op een ludieke , opvallende en gedecideerde manier hun plaats innemen. Space loves wood. Zo wordt elk meubel een feest, een uitbundig visueel teken van de verfrissende en levenslustige geest van Knox Bennett.

Bij het zien van het werk van zijn collega John Coonan riep Knox Bennett eens uit : " Ah just to be that loose and free!" In volle bewondering zou ik die uitspraak naar hemzelf willen terug spelen. Van Garry Bennett kan je leren om los te komen van de geïnstitutionaliseerde praktijken, van de codes en conventies van het genre en van de knellende ketens van het perfectionisme van " the woodies". Bij hem draait het niet om het hout of de technische hoogstandjes, maar om de pure veelkleurige blijheid en de funky vreugde van de vrije schepping.

Zijn belangrijkste werken opnoemen is vanwege de hoeveelheid haast niet te doen. Je hebt zijn reeksen van chairs, benches, trestle tables, ColorCore desks.

Natuurlijk kan het fameuze Nailcabinet niet onvermeld blijven. In 1979 maakt Bennett een state of the art vitrinekast uit padoek helemaal volgens de regels van de kunst inclusief handgemaakte zwaluwstaartverbindingen en gebogen deur. Maar tijdens het maken bekruipt hem een beknellend gevoel dat hij alleen maar bezig met de "show off " van de "tricky joinery". En die dwang van het perfectionisme dat zogezegd kenmerkend is voor de echte ambachtsman, komt onvermijdelijk in botsing met zijn rebelse natuur. Wanneer de kast af is en in al zijn pracht staat te pronken , bekruipt Bennett de drang om iets gewelddadigs te doen. Hij neemt de deur uit de kast en klopt er een grote nagel in, die hij - als een onhandige klusser- krom slaat. Een foto van de kast verschijnt in het oktobernummer 1980 van Fine Woodworking, het magazine bij uitstek van de " woodies". De kast lokt zo'n felle en uiteenlopende reacties uit dat de naam Garry Knox Bennett op slag overal bekend is. Tijdens een tentoonstelling wordt de nagel zelfs gestolen. Bennett vervangt hem door een nieuwe die hij met ijzerdraad aan de kast vastmaakt. Voor Bennett was het nailcabinet een duidelijk statement van zijn unieke positie. Hij neemt hiermee kordaat stelling tegen het technologisch determinisme van een Tage Frid, wiens adagium "form follows function" technische knappe, maar esthetisch steriele meubelen oplevert. Maar het nailcabinet bekritiseert ook het romantische idealisme van James Krenov met zijn overdreven nadruk op handwerk en zijn verheerlijking van de ernstige in eenzaamheid werkende ambachtsman. Voor zulke " wood obsessed technoweenies" is er volgens Knox Bennett geen plaats meer in het postindustriële tijdperk.

Inmiddels is de kast een icoon geworden en wordt ze zo vaak tentoongesteld dat Bennett de moeite niet meer doet om ze uit de transportkist te halen. Dat stelt weer nieuwe vragen : hoe wordt een volledig functionele kast plotseling een puur esthetisch object dat alleen nog maar tentoonstellingswaarde heeft ?